ΓΕΩΓΡΑΦΩΝΤΑΣ(1) ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΟΝ ΚΡΟΠΟΤΚΙΝ

Ο όρος «Γεωγραφία» φέρνει στο μυαλό των περισσότερων ανθρώπων το σχολικό μάθημα, το οποίο έχει σχετίσει με την αποστήθιση των χωρών της υδρογείου και τη γεωμορφολογία κάθε χώρας. Επίσης, η Γεωγραφία είναι συνυφασμένη με το σχεδιασμό κάθε λογής χάρτη. Τέλος, θεωρείται πως αυτός που γνωρίζει Γεωγραφία έχει την ικανότητα να δίνει ακριβείς ταξιδιωτικές περιγραφές. Οι προαναφερόμενες απόψεις αντικατοπτρίζουν ένα μικρό μέρος του πεδίου με το οποίο ασχολείται η Γεωγραφία. Ένας πιο ακριβής ορισμός της Γεωγραφίας είναι: «Η επιστήμη που μελετά την επιφάνεια της γης ως χώρου κατοικίας του ανθρώπου. Μας μιλά για τους τρόπους με τους οποίους ο χώρος διαμορφώνει την ανθρώπινη ζωή και το αντίθετο».
Με το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου είχαν δημιουργηθεί, ιδιαίτερα στην Ευρώπη, καινούργιες συνθήκες, οι οποίες συνδέονταν με τη ανασυγκρότηση μετά τον πόλεμο καθώς και με τη διάδοση των νέων τεχνολογιών και κυρίως με τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Κύριο χαρακτηριστικό της νέας εποχής ήταν η ιδέα της μαζικής παραγωγής, η οποία στηριζόταν επί το πλείστον στο φορντικό μοντέλο παραγωγής. Το φορντικό σύστημα μετέτρεψε τη βιομηχανία από χειροκίνητη σε αυτοματοποιημένη και το μότο του ήταν μαζική παραγωγή για όποτε χρειαστεί. Ο ρόλος του ανθρώπου στο φορντικό σύστημα είναι αυτός του ανθρώπου-εξάρτημα της μηχανής που έχει ως κύριο σκοπό του τη μεγιστοποίηση της παραγωγής (οικονομικός άνθρωπος) .
Την ίδια εποχή ο γεωγράφος Fred Schaefer (πρωτεργάτης της σχολής των ποσοτικών γεωγράφων) διακηρύσσει πως η Γεωγραφία πρέπει να διέπεται από συγκεκριμένους κανόνες και νόμους (συστηματική γεωγραφία). Οι ποσοτικοί γεωγράφοι μετατρέπουν την επιστήμη τους σε έναν αφηρημένο χώρο μέσα στον οποίο τοποθετούν σημεία, ανθρώπους ή γεωγραφικά γεγονότα.
Ο λόγος μεταστροφής της Γεωγραφίας οφειλόταν κυρίως στην ταχύρυθμη εκβιομηχάνιση στην οποία υπόκειται ο δυτικός κόσμος. Ο βιομηχανικός καπιταλισμός έτεινε να ομογενοποιεί το χώρο, παράγοντας απαράλλακτα αστικά βιομηχανικά τοπία. Οι ποσοτικοί γεωγράφοι απορρίπτουν τη μοναδικότητα του χώρου και εφαρμόζουν στην επιστήμη τους καθολικούς νόμους (οι οποίοι διέπουν το Χώρο) χρησιμοποιώντας τα μαθηματικά, τη στατιστική και τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές.
Το τέλος της δεκαετίας του 1970 σημαδεύτηκε από τον λεγόμενο Μάη του 68. Η κοινωνικό-πολιτική αναταραχή που συγκλόνισε το δυτικό κόσμο, εξαπλώθηκε στον πανεπιστημιακό χώρο από όπου αναδύθηκαν νέες ριζοσπαστικές θεωρίες. Ήταν φανερό ότι η Ποσοτική Γεωγραφία δεν μπορούσε να δώσει απαντήσεις σε φαινόμενα όπως αυτά της οικολογικής καταστροφής ή των ανακατατάξεων στην κοινωνικό-χωροθετική δομή των πόλεων. Επίσης, δεν μπορούσε να ερμηνεύσει την αποβιομηχάνιση των παλαιών βιομηχανικών κέντρων και την ανάπτυξη νέων πόλεων σε αγροτικές περιοχές. Οι νέοι γεωγράφοι αμφισβητούν την ποσοτική γεωγραφία και προτείνουν ένα νέο Παράδειγμα· αυτό της Κριτικής Γεωγραφίας. Ο οικονομικός άνθρωπος αντικαθίσταται από τον κοινωνικό άνθρωπο, αφού οι κριτικοί γεωγράφοι υποστήριξαν πως η ανθρώπινη αντίληψη και οι αξίες τους είναι μεταβαλλόμενες και πρέπει να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη.
Πρώτες εκφάνσεις της Κριτικής γεωγραφίας αποτέλεσαν η φιλελεύθερη και η ριζοσπαστική γεωγραφία, οι οποίες προέβαλαν τη σημασία της πολιτικής και κοινωνικής συνιστώσας. Δίνουν έμφαση στις κοινωνικές ανισότητες και προσπαθούν να ανατρέψουν την υπάρχουσα κατάσταση προτείνοντας τρόπους ώστε να επιτευχθεί κοινωνική δικαιοσύνη. Ενώ όμως η φιλελεύθερη γεωγραφία πρότεινε μια διορθωτική πολιτική δραστηριότητα ώστε να εξαλειφθεί η κοινωνική αδικία, η ριζοσπαστική γεωγραφία πρότεινε ριζοσπαστικές αλλαγές μέσω του πολιτικού ακτιβισμού με στόχο την ανατροπή του συστήματος παραγωγικών σχέσεων.
Οι κριτικοί γεωγράφοι επηρεάστηκαν σημαντικά από το έργο του αναρχικού γεωγράφου Κροπότκιν, ο οποίος σε μια εποχή (τέλη του 19ου αιώνα) που η βιομηχανική παραγωγή οδηγούσε σε πολωτικές και συγκεντρωτικές τάσεις, αυτός διέβλεψε πως το μέλλον ήταν η αποκέντρωση της βιομηχανίας. Άσκησε κριτική στην υπερσυγκέντρωση της βιομηχανίας, στην οποία έβλεπε μεγάλα μειονεκτήματα αφού δεν μπορούσε να μεταρρυθμίσει γρήγορα τα μηχανήματά της για τις συνεχώς μεταβαλλόμενες απαιτήσεις των καταναλωτών. Διακήρυξε πως «ο διασκορπισμός των βιομηχανιών … . είναι το επόμενο βήμα το οποίο πρέπει να κάνουμε». Το έργο του Κροπότκιν αποσιωποιήθηκε κυρίως για πολιτικούς λόγους. Το έργο του αποκαταστάθηκε μόλις τη δεκαετία του 1970 χάρη στις δημοσιεύσεις του περιοδικού Antipode.

Υποσημειώση : [1] Χρησιμοποιώ τη λέξη σαφώς επηρεασμένος από το τραγούδι του Σαββόπουλου «ζήτω το ελληνικό τραγούδι». Στο συγκεκριμένο τραγούδι ακούγεται ο στίχος … «σαν τον τυφλό , γεωγραφώ μια συννεφούλα, τίποτα δεν έχω , και ούλα τα αναζητώ (ή ούλα τα αλλά τα ζητώ;»

Πηγές :

Κροπότκιν Π.: Αγροί , εργοστάσια , εργαστήρια ,μτφρ. Τομανάς Βασίλης, εκδ. Νησίδες, Θεσσαλονίκη 2005
Λεοντίδου Λ.: Αγεωγράφητος Χώρα, εκδ. Ελληνικά Γράμματα, Β΄ έκδοση, Αθήνα 2005
Τερκενλή Σ. Θεανώ, Ιωσηφίδης Θεόδωρος κ.α.: Ανθρωπογεωγραφία, εκδ. Κριτική, Αθήνα 2007
Kuhn S. Thomas: Η Δομή των Επιστημονικών Επαναστάσεων, εισαγωγή – επιμέλεια Κάλφας Β., μτφρ. Γεωργακόπουλος Γ. & Κάλφας Β., εκδ. Σύγχρονα Θέματα, Ι΄ έκδοση, Αθήνα 2004

ΜΕΝΟΚΚΙΟ…ΕΝΑΣ ΙΔΙΟΤΥΠΟΣ ΚΟΣΜΟΛΟΓΟΣ

Το 1546, εκδόθηκε το έργο του πολωνού αστρονόμου Κοπέρνικου : «Περί των περιφορών των ουράνιων σφαιρών». Στο ρηξικέλευθο αυτό έργο, ο Κοπέρνικος υποστήριξε πως η γη δε βρίσκεται ακίνητη στο κέντρο του σύμπαντος, αλλά περιφέρεται γύρω από τον Ήλιο μαζί με τους άλλους πλανήτες. Επιπλέον η κίνηση του ήλιου αποτελούσε ψευδαίσθηση και οφειλόταν στην περιφορά της γης γύρω από τον άξονά της. Σταδιακά, διάφοροι επιστήμονες ( Μπράχε , Κέμπλερ, Γαλιλαίος, Νεύτων) θα κατέρριπταν με τις θεωρίες τους το Μεσαιωνικό κοσμολογικό σύστημα, το οποίο στηριζόταν στις βιβλικές γραφές και στην αριστοτελική γραμματεία. Για μια αναλυτικότερη παρουσίαση της μετάβασης από το αριστοτελικό στο νευτώνειο σύμπαν μπορείτε να διαβάσετε άρθρο μου, που δημοσιεύτηκε στον ιστότοπο Archive.
Σε αυτό το post δεν θα καταπιαστώ με τις ιδέες και τα επιτεύγματα των διανοητών που θεμελίωσαν το νευτώνειο σύμπαν , αλλά θα μιλήσω για τον Μενόκκιο, έναν μυλωνά που έζησε στο Friuli της Ιταλίας τον 16ο αιώνα. Η καθολική εκκλησία είχε αποδεχθεί την αριστοτελική κοσμολογία από τον 13ο αιώνα. Όμως, το επίσημο δόγμα της εκκλησίας απέτυχε να διαχυθεί πλήρως στα κατώτερα λαϊκά στρώματα με αποτέλεσμα την εντυπωσιακή επιβίωση πολλών μη θρησκευτικών αντιλήψεων. Ο σκεπτικισμός των απλών ανθρώπων απέναντι στην επίσημη κοσμολογία ίσως να προηγούνταν του σκεπτικισμού των διανοουμένων. Μερικές φορές παρατηρείται η κάθετη απόρριψη της επίσημης κοσμολογίας και η επινόηση ατομικών ερμηνευτικών σχημάτων. Ορισμένοι ιστορικοί του Μεσαίωνα έχουν τονίσει πως στην ευρωπαϊκή, μεσαιωνική ύπαιθρο είχε επιβιώσει μια ιδιότυπη αγροτική θρησκεία που ταύτιζε τον Θεό με τη Φύση.
Το 1532 , γεννήθηκε στο χωριό Μοντερεάλε του Friuli της Ιταλίας ο Ντομένικο Σκαντέλλα, τον οποίον φώναζαν Μενόκκιο. Ο Μενόκκιο ήταν παντρεμένος και είχε 7 παιδία. Ασκούσε το επάγγελμα του μυλωνά. Η πληροφορίες που έχουμε για τον Μενόκκιο αντλούνται από τα αρχεία της Ιεράς Εξέτασης , καθώς δικάστηκε δυο φορές από το εκκλησιαστικό δικαστήριο ως αιρετικός. Εκτός από τα καθήκοντα του ως μυλωνάς και οικογενειάρχης φαίνεται πως σκότωνε την ώρα του διαβάζοντας βιβλία. Στην κατοχή του βρέθηκαν τα ακόλουθα βιβλία : 1) Η Βίβλος σε δημώδη γλώσσα, 2) Το λειμωνάριο της Βίβλου (Το οποίο περιείχε και απόκρυφα ευαγγέλια), 3) Ροζάριο της ενδόξου Παρθένου Μαρίας , 4) Συναξάρι των βίων όλων των Αγίων , 5) Ιστορία της Κρίσεως , 6) Ο Ιππότης Τζουάννε ντε Μανταβίλλα, 7) Το όνειρο του Καραβιά, 8) Το συμπλήρωμα των χρονικών, 9) Καζαμίας , 10) Το δεκαήμερο του Βοκκάκιου (Αλογόκριτη έκδοση) 11) Το Κοράνι (Ιταλική μετάφραση του 1547). Ο Μενόκκιο, επηρεασμένος από την αγροτική θρησκεία της εποχής του, αλλά και από τα όσα διάβασε στα προαναφερόμενα βιβλία φαίνεται πως υιοθέτησε μια δικού του τύπου θεολογία και κοσμολογία απορρίπτοντας το επίσημο δόγμα.

Το 1584 ο Μενόκκιο δικάστηκε για πρώτη φορά από την Ιερά Εξέταση. Λόγω επαγγέλματος ερχόταν σε επαφή με όλους τους χωρικούς της γύρω περιοχής, στους οποίους και διέδιδε τις ιδέες του. Μεταξύ άλλων φαίνεται πως τα είχε βάλει με την εκκλησία και τους παπάδες. Μάρτυρες υποστήριξαν πως διέδιδε τα ακόλουθα : « Τα ευαγγέλια έχουν γραφτεί από παπάδες και καλογέρους, οι οποίοι είναι αργόσχολοι…Οι παπάδες φροντίζουν να μας κρατούν από κάτω, και φροντίζουν να μας κρατούν καλά, και την περνούν ωραία.» Ο Μενόκκιο διακήρυττε απόψεις που έρχονταν σε ρήξη με το επίσημο δόγμα : « Ο αέρας είναι Θεός…η γη είναι μάνα μας… Ότι βλέπουμε είναι Θεός , κι εμείς είμαστε Θεοί…Τι νομίζεται ; πως ο Ιησούς γεννήθηκε από την Παρθένο Μαρία; Δεν γίνεται να τον γέννησε και να ‘μεινε παρθένα…μπορεί να ήταν ένας καλός άνθρωπος αλλά μέχρι εκεί.» Ο Μενόκκιο δήλωσε μεταμέλεια και καταδικάστηκε για τις ιδέες του από το εκκλησιαστικό δικαστήριο. Για δύο χρόνια έμεινε κλεισμένος στην φυλακή της Κονκόρτια. Ύστερα αφέθηκε ελεύθερος , αλλά δε θα μπορούσε σύμφωνα με το δικαστήριο να εγκαταλείψει ποτέ το χωριό του, ενώ θα έπρεπε να φορά στην υπόλοιπη ζωή του ένα ιμάτιο με σταυρό, σημάδι της ατιμίας του.

Ο Μενόκκιο όμως δεν το έβαλε κάτω. Δεν τήρησε κανέναν από τους περιορισμούς που του επέβαλε το δικαστήριο. Το χειρότερο όμως ήταν ότι μετά από λίγο καιρό άρχισε να διαδίδει και πάλι τις «αιρετικές» ιδέες του. Το καλοκαίρι του 1599 συνελήφθη εκ νέου και ξεκίνησε η δεύτερη δίκη του. Μεταξύ άλλων στην δεύτερη δίκη ο Μενόκκιο υποστήριξε πως : «Δεν πιστεύω πως την μέρα της Κρίσεως μπορούμε να αναστηθούμε με το σώμα…τα σώματα θα εμπόδιζαν την γη και τον ουρανό… Ο Θεός θα βλέπει τα σώματα με το νου, όπως εμείς όταν κλείνουμε τα μάτια και πλάθουμε εικόνες». Επίσης ο Μενόκκιο διακήρυξε πως η ύλη δεν δημιουργήθηκε από τον Θεό αλλά ήταν αιώνια (η άποψη αυτή ταυτίζεται πλήρως με τα πιστεύω του Πλάτωνα). Απέρριπτε τον μονοψυχισμό υποστηρίζοντας πως όλες οι ψυχές μετά τον θάνατο ενσωματώνονται στη Φύση ( Ταύτιση του Μενόκκιο με τις θεωρίες του άραβα φιλόσοφου Αβερρόη). Όμως πιο ενδιαφέρουσα ήταν η άποψη του Μενόκκιο σχετικά με την κατασκευή του σύμπαντος και της ζωής. Οι ιεροεξεταστές έμειναν άναυδοι όταν τους δήλωσε πως το σύμπαν δεν είχε δημιουργηθεί με τον τρόπο που πίστευαν αυτοί, αλλά ότι είχε προέλθει μέσω μιας διαδικασίας ζύμωσης όπως αυτή της ωρίμανσης του τυριού και της δημιουργίας σκουληκιών : « Εγώ είπα πως, απ’ όσα σκέφτομαι και πιστεύω, όλα ήταν ένα χάος, δηλαδή γη, αέρας, νερό και φωτιά μαζί∙ και ο όγκος αυτός σιγά-σιγά έγινε μια μάζα, ακριβώς όπως γίνεται το τυρί μέσα στο γάλα, κι από κει γίνανε σκουλήκια … κι αυτοί ήταν οι άγγελοι [ ο Θεός και οι άνθρωποι]...». Την ίδια εποχή που η Ιερά Εξέταση έστελνε στην πυρά τον φιλόσοφο Giordano Bruno, εκτελούσε ως αιρετικό τον Μενόκκιο τον μυλωνά…ο οποίος όμως, ήταν και ένας ιδιότυπος κοσμολόγος.

Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στο βιβλίο : Ginzburg Carlo: Το τυρί και τα σκουλήκια, μτφρ. Κουρεμένος Κώστας, εκδ. Αλεξάνδρεια, Αθήνα.

ΔΥΟ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ …ΜΙΑ ΑΛΗΘΕΙΑ…ΤΑ ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΔΕΝ ΑΠΟΤΕΛΟΥΝ «ΠΡΟΝΟΜΙΟ» ΤΟΥ ΣΤΑΛΙΝΙΣΜΟΥ

Τα τελευταία χρόνια τα κοινοβούλια διάφορων εθνικών κρατών προχώρησαν σε μια σειρά από ψηφίσματα που με το φτωχό μου μυαλό, πραγματικά δεν μπορώ να καταλάβω σε τι χρησιμεύουν . Π.χ. σε μερικές ευρωπαϊκές χώρες θεωρείτε ποινικό αδίκημα η άρνηση του Ολοκαυτώματος των Εβραίων από τους Ναζί, ενώ σε άλλη περίπτωση αναγνωρίστηκε η γενοκτονία των Αρμενίων από τους Τούρκους το 1915. Και λέω πως δεν μπορώ να τα καταλάβω, πρώτον γιατί τα θεωρώ αυτονόητα ως γεγονότα και δεύτερον γιατί υπάρχει μια επιλεκτική μνήμη όσον αφορά τα γεγονότα που στιγμάτισαν την ανθρωπότητα. Αυτό με οδηγεί στη σκέψη πως τέτοιου είδους ψηφίσματα τελικά εξυπηρετούν πολιτικούς σκοπούς , οι οποίοι είναι άσχετοι με τα πραγματικά γεγονότα. Στις 4 Απριλίου το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο ενέκρινε ψήφισμα με το οποίο εξισώνει το ναζιστικό με το κομουνιστικό καθεστώς της ΕΣΣΔ, θεσμοθετώντας την 23η Αυγούστου ως «Ευρωπαϊκή Ημέρα Μνήμης για τα Θύματα του Ναζισμού και του Σταλινισμού». Η ταύτιση των δύο καθεστώτων είναι απαράδεκτη και ανιστόρητη κατά τη γνώμη μου. Πιστεύω πως τα δύο καθεστώτα δεν μπορούν να συγκριθούν και θα πρέπει να εξεταστούν χωριστά. Δεν είμαι από αυτούς που θα υπερασπιστούν το σταλινικό καθεστώς. Τα εγκλήματα του έχουν καταγραφεί από την ιστορία. Η βίαιη κολεκτιβοποίηση που επιχείρησε το σταλινικό καθεστώς, είχε ως αποτέλεσμα τη δολοφονία εκατομμυρίων αγροτών επειδή αντιστάθηκαν. Επίσης εκατομμύρια οδηγήθηκαν στα περίφημα γκουλάγκ της Σιβηρίας. Και όλα αυτά συνέβησαν για την επικράτηση της κολεκτιβοποιημένης αγροτικής παραγωγής , η οποία απέτυχε παταγωδώς και επέφερε τον τρομερό λιμό που έζησαν οι Ρώσοι μεταξύ των ετών 1932-1933 και είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο 5 εκατομμυρίων Ρώσων εξαιτίας της σιτοδείας. Επίσης τρομακτικά ήταν τα εγκλήματα που αφορούν την περίοδο της μεγάλης τρομοκρατίας. Από τα μέσα της δεκαετίας του 30, ο Στάλιν προχώρησε στη μαζική εκκαθάριση των πολιτικών του αντιπάλων με δίκες παρωδίες και με πρακτορικές δολοφονίες. Η τρομοκρατία που άσκησε ο Στάλιν σε πολιτικό επίπεδο επεκτάθηκε σταδιακά, με αποτέλεσμα να μην αφήσει κανένα τμήμα της κοινωνίας άθικτο. Το περίφημο άρθρο 58 του ποινικού κώδικα της ΕΣΣΔ εντόπιζε διάφορες αντισοβιετικές ενέργειες και εφαρμόστηκε κατά κόρον καταδικάζοντας άδικα μεγάλο αριθμό Ρώσων πολιτών , οι οποίοι απλώς τολμούσαν να αρθρώσουν λόγο εναντίον του καθεστώτος. Οι πολίτες της ΕΣΣΔ έζησαν μια ανελεύθερη ζωή και η ίδια επαίσχυντη πολιτική εφαρμόστηκε και στα κράτη που εντάχθηκαν μετά τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο στη λεγόμενη σοβιετική ζώνη επιρροής. Θα ήταν άδικο όμως να μην αναφέρουμε και τα επιτεύγματα της Σοβιετικής Ένωσης . Είναι σαφές πως το σοβιετικό καθεστώς έλυσε το πρόβλημα της ανεργίας, οι πολίτες της ΕΣΣΔ είχαν στέγη, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και το δικαίωμα της εκπαίδευσης στα ανώτερα ιδρύματα χωρίς περιορισμούς και μάλιστα σε μια εποχή που η δυτική Ευρώπη μαστιζόταν από την οικονομική κρίση. Τις αποτυχίες και τα επιτεύγματα του σοβιετικού κράτους αναλύει με ενάργεια ο Δημήτρης Σαραντάκος σε άρθρο του, που δημοσιεύτηκε πρόσφατα. Εγώ όμως θα ήθελα να σταθώ στο επιχείρημα του συμψηφισμού του σταλινισμού και του ναζισμό. Η ημερομηνία 23η Αυγούστου επιλέχθηκε ως μέρα μνήμης για τα θύματα του ναζισμού και του σταλινισμού γιατί στις 23 Αυγούστου του 1939 υπογράφτηκε το μυστικό Σύμφωνο Molotov-Ribbentrop μεταξύ της ναζιστικής Γερμανίας και της ΕΣΣΔ. Πέρα από τις μη-επιθετικές διατάξεις, το Σύμφωνο περιλάμβανε ένα μυστικό πρωτόκολλο, με το οποίο μεγάλο μέρος της Ευρώπης χωριζόταν σε σφαίρες επιρροής του ναζισμού και του σταλινισμού. Μάλιστα οι ευρωπαίοι βουλευτές παραθέτουν φωτογραφίες οι οποίες αποδεικνύουν την εν λόγω συνθήκη. Το Σύμφωνο Molotov-Ribbentrop σαφώς και είναι μια αδιαμφισβήτητη πραγματικότητα και έχει καταγραφεί από την ιστορία. Το τραγελαφικό του ισχυρισμού των ευρωβουλευτών έγκειται στην επιλεκτική μνήμη τους. Υπάρχουν και άλλες φωτογραφίες ισάξιες και ανώτερες της φωτογραφίας του Συμφώνου Molotov-Ribbentrop. Και για να βοηθήσω την ασθενική μνήμη τους παραθέτω τη φωτογραφία που ποζάρουν πρώτες μούρες ο Στάλιν, ο Τσόρτσιλ και ο Ρούσβελτ στη Γιάλτα. Μήπως θα πρέπει να τους θυμίσω και τη συμφωνία της Γιάλτας ; Μεταξύ άλλων αποφασίστηκε ο διαχωρισμός της ευρωπαϊκής ηπείρου σε 2 ζώνες επιρροής∙ της σοβιετικής και της δυτικής ζώνης . Η συνθήκη αυτή είχε ως αποτέλεσμα τον ψυχροπολεμικό διαχωρισμό που τόσα δεινά επέφερε στους λαούς για 45 χρόνια. Η Ελλάδα τα έζησε στο πετσί της με τον εμφύλιο πόλεμο που ήταν απόρροια αυτής της συνθήκης. Δεν θα παρακολουθήσω τη λογική του ΚΚΕ, που μιλά για νέα υστερία αντικομουνισμού στην Ευρώπη. Εξάλλου δεν υπάρχει λόγος για κάτι τέτοιο. Τα δυτικά καθεστώτα δε νιώθουν να απειλούνται από τον κομουνισμό. Το προαναφερόμενο ψήφισμα αποτελεί μια προσπάθεια του καπιταλιστικού συστήματος να καταδείξει πως είναι το μόνο που μπορεί να εγγυηθεί την ελευθερία , την πρόοδο και τον πολιτισμό. Το καπιταλιστικό σύστημα πληγωμένο από την οικονομική κρίση προσπαθεί με κάθε τρόπο να κρύψει τα δικά του ειδεχθή εγκλήματα, καθώς νιώθει ότι χάνει την πρότερη σταθερότητα του . Τελειώνοντας αυτό το άρθρο θα ήθελα να κάνω μια πρόταση στους ευρωπαίους βουλευτές. Αν θέλουν να μας πείσουν για τις αγνές προθέσεις τους, ας θεσμοθετήσουν ως «Μέρα Μνήμης Θυμάτων της Δυτικής Ιμπεριαλιστικής Πολιτικής» την 15η Νοέμβρη. Στις 15 Νοεμβρίου του 1884 ξεκίνησε η διάσκεψη του Βερολίνου στην οποία μοιράστηκε η Αφρική σε ζώνες επιρροής των μεγάλων καπιταλιστικών δυνάμεων της Δύσης. Οι πληγές που άφησε η εν λόγω συνθήκη είναι εμφανείς ακόμα και σήμερα, κάτι που καταδεικνύει το μέγεθος του εγκλήματος.